Месяц: Февраль 2020
Փետրվար ամսվա ամփոփում
- Տերյանական ընթերցումներ — տեսանյութ, ձայնագրություն
- Իմ սիրելի զբաղմունքը (ստեղծագործական աշխատանք)
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com/2020/02/05/
- Դպրոցում պատահած մի հետաքրքիր դեպք (ստեղծագործական աշխատանք)
- Թարգմանություններ
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
https://syuzannagrigoryan.wordpress.com
- Մայրենի լեզվի օր
- Այսօրվա ստեղծագործական աշխատանքը
Սերը դա մի հրաշալի զգացողություն է
Սերը առավել հրաշալի զգացում է, որ մոլորակի ցանկացած մարդ կարող է զգալ: Նա սովորեցնում է լինել բարի, համբերատար, իմաստուն և առատաձեռն:
Սերը կարող է տարբեր լինել, օրինակ՝ ծնողների, կենդանիների, սպորտի հանդեպ : Սերը լավագույն զգացումն է: Միայն սիրո շնորհիվ աշխարհը դառնում է ավելի մաքուր, պայծառ և զվարճալի: Եթե կա սեր, ապա մարդիկ երջանիկ կլինեն:
Ինձ համար, ընկերությունը առաջին հերթին, ուրախություն է: Ես սիրում եմ շբվել իմ հասակակիցների հետ: Ես շատ ծանոթներ ունեմ, և բոլորն էլ սիրում եմ: Իմ կարծիքեվ իրական ընկերները շատ չեն լինում: Եվ ես չեմ հավատում այն մարդկանց, ովքեր ասում են, որ շատ ընկերներ ունեն: Ճիշտ ընկերը կարող է լինել մեկ կամ երկուսը:
Նվիրվածությունը հիմնված է սիրո վրա, նվիրված անձնավորությունը երբեք չի թողնի քեզ միայնակ դժվար պահին:
Կարծում եմ, որ հոգատարությունը դա հատկանիշ է, որը արտահայտվում է կարեկցանքի, համակրանքի, այլ մարդկանց կյանքին մասնակցելու ցանկության, այն բարելավելու համար: Խնամքի ունակությունը խոսում է մարդու զգայունության և բարության մասին:
Հանրահաշիվ
Թեմա՝ Խորանարդների տարբերությունը
Տեսական նյութ
Ինչպես նախորդ պարապմունքին հաշվեցինք խորանարդների գումարը, նույն դատողությունները կատարելով՝ կստանանք խորանարդների տարբերությունը՝
a3—b3=(a-b)(a2+ab+b2)
Այս հավասարությունն անվանում են խորանարդների տարբերության բանաձև: a2+ab+b2 բազմանդամն անվանում են a-ի և b-ի գումարի թերի քառակուսի: Բանաաձով տրվում է a3—b3բազմանդամի վերլուծումը արտադրիչների:
1) Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով.
ա) (x-y)(x2+xy+y2)=x3-y3
բ) (5-a)(a2+5a+25)=5^3-a^3
գ) (2m-5n)(4m^2+10mn+25n^2)=2m^3-5n^3
դ) (7p+q)(49p2-7pq+q2)=7q^3+q^3
2) Երկանդամը վերլուծեք արտադրիչների.
ա) m^3-1=m3–13=(m-1)(m2+m+1)
բ) 27-x^3=3^3-x^3=(3-x)(3^2+3x+x^2)
գ) p^3-64q^3=p^3-4q=(p-4)(p^2+4p+q^2)
դ) x^6-8y^3=x^2-2y=(x-2y)(x^2+2yx+2yx^2)
English
Русский Язык
- Они хранили в жизни мирной
Привычки милой старины.
У них на масленице жирной
Водились русские блины. А.С.Пушкин - 1.Прочитайте текст
- Праздник Масленицы – один из любимейших праздников русского народа. Из всех славянских праздников Масленица – самый древний, так как возник задолго до принятия христианства на Руси. Предки русских отмечали праздник проводов зимы и встречи весны в честь языческого бога плодородия и скотоводства Волоса. А поскольку праздник был приурочен к определенному циклу земледельческого календаря – началу весны, то и полагалось проводить зиму по всем правилам, чтобы не навлечь на себя ее гнев в следующем году, и, конечно же, достойно встретить весну. И это было не случайно: ведь древним славянам было свойственно олицетворение природы, от которой они полностью зависели. Масленица по сей день живет как проявление надежды на сытный год. Отсюда и прославление весны, и всеобщее веселье.
- Масленица – один из самых радостных и светлых праздников. Это веселые проводы зимы, озаренные радостным ожиданием близкого тепла, весеннего обновления природы. Масленица как раз приходится на ту пору зимы, когда стоят оттепели, с крыш льет капель, день увеличивается, а мрак и холод отступают. Поэтому на Руси очень любили этот праздник и отмечали так же широко, весело и щедро.
- Масленица приходится на неделю, предшествующую Великому посту. Принятие христианства в X в. внесло значительные изменения в славянские верования, традиции и культур славян. Постепенно языческая религия стала вытесняться христианской. Однако укоренившиеся веками традиции трудно было вычеркнуть из повседневной жизни. Масленица была принята христианской церковью как религиозный праздник. В церковном календаре Масленица называется «сырной» или «мясопустной» неделей. Однако вся символика масленичных обрядов по-прежнему связана с древними языческими традициями, о чем свидетельствует идол-чучело Масленицы.
- Даже блины, непременный атрибут масленицы, имели ритуальное значение: круглые, румяные, горячие, они являли собой символ солнца, которое все ярче разгораясь, удлиняло дни.
- Каждый масленичный день имеет свой смысл и название. Все дни Масленичной недели имеют свои особенные названия: понедельник – встреча, вторник – заигрыши, среда – лакомка, четверг – разгул, перелом, широкий четверг, пятница – тещины вечерки, суббота – золовкины посиделки, воскресенье – проводы, прощанье, целовник, прощёный день.
- К первому дню устраивали катания с гор, качели, балаганы, столы с угощениями.
- На «заигрыши» – второй день праздника – молодые вступали в игры и знакомились с представителями противоположного пола.
- В среду принято было приглашать в гости зятьев на блины. В четверг происходил накал веселья, пик праздничных забав. Массовые гулянья, катание на лошадях по улицам с песнями, кулачные бои. После четверга буйство праздника шло на убыль. Отсюда второе название «перелом». В пятницу зятья угощали своих тещ блинами. Зять обязан был лично пригласить тещу с вечера накануне. В субботу празднование больше приобретало домашний характер, и уже молодая невестка приглашала родных в гости.В воскресенье праздник заканчивался. Торжественно сжигали куклу Масленицу с приговорами: «Полно зимушка зимовать – весна идет».
- Пепел рассеивали по полю, чтобы урожай был богатый. В этот день просили прощения, что заключалось поцелуем, поэтому воскресенье еще называли «целовник».
- Языческий разгульный характер праздника в первые дни сочетался с глубоким христианским смыслом в ритуале прощения в воскресенье, которое в церковном календаре имеет название «прощёное». Чтобы очиститься от всего греховного накануне Великого поста, люди прощали друг друга и обязательно были прощены.
- 2. Ответьте на следующие вопросы.
- Является ли Масленица исконно христианским праздником?
- Сам по себе – нет. Но христианская церковь потом приняла его.
- С чем первоначально было связано празднование Масленицы на Руси?
- Прощание с зимой и приветствием весны. Также праздник был связан с надеждой сыто встретить год.
- Приведите примеры того, как символика масленичных обрядов связана с древними языческими традициями.
- Хоть и Масленица начала считаться христианским праздником, но символика праздника все равно связана с древними языческими традициями, об этом свидетельствует идол-чучело Масленицы.
- Почему Масленица называлась «мясопустной» неделей?
- Какое ритуальное блюдо готовят на Масленицу и почему?
- Блины. Блины похожи на солнце, а в язычестве праздник был посвящен поклонению солнцу.
- Можете ли вы сказать, что Масленица была праздником молодежи?
- И да, и нет.
- Как называется «армянская масленица» и как еë празднуют в Армении?
- «Армянская масленица» – это Барекендан.
- 3.Прочитайте предложения. Расположите их по порядку, который отражает последовательность фактов и событий в тексте.
- Праздник Масленицы возник задолго до принятия христианства на Руси и был приурочен к определенному циклу земледельческого календаря – началу весны. На Руси очень любили этот праздник и отмечали так же широко, весело и щедро.С принятием на Руси христианства широкая масленица продолжала жить: ее встречают и провожают с той же неудержимой удалью, что и в языческие времена.Масленица приходится на неделю, предшествующую Великому посту, и в церковном календаре она называется «мясопустной».
- Языческий разгульный характер праздника в первые дни сочетался с глубоким христианским смыслом в ритуале прощения в воскресенье, которое в церковном календаре имеет название «прощёное».
- Ритуальным блюдом испокон веков на Руси были блины, непременный атрибут масленицы.
- Каждый масленичный день имеет свой смысл и название.
- 4. Вставьте пропущенные предлоги.
- Возник от древних славян до принятия христианства на Руси; приурочен к определенному циклу; проводить зиму по всем правилам; не навлечь на себя гнев в следующем году; с крыш льет капель; ходить друг к другу в гости; вычеркнуть из повседневной жизни; связана с древними языческими традициями; год на Руси начинался с марта; устраивали катания с гор; столы с угощениями; устанавливали на возвышенном месте; вступали в игры; знакомились с представителями противоположного пола; кататься на качелях; встречали гостей у ворот; приглашать в гости зятьев на блины; катание на лошадях по улицам с песнями; рассеивать по полю.
Պատմություն
Մեսրոպ Մաշտոցի սկզբնական գործունեությունը-
Մեսրոպ Մաշտոցը ծնվել է 361 թ. Տարոն գավառի Հացեկած գյուղում:
Կրթություն ստանալով Գավառում նա մեկնում է Վաղարշապատ, և անցնում զինվորական ծառայության: Մաշտոցը փայլուն տիրապետելով մայրենի լեզվին, հունարենին,ասորերենին միաժամանակ աշխատում է Արքունիքի դպիրների խմբում: Մաշտոցը գնում է Գողթան գավառ, և զբաղվում քրիստոնեական քարոզչությամբ: Նամտածում է Աստվածաշնչի հայերեն գրավոր թարգմանության շուրջ, բայց դրա համար անհրաժեշտ էր Հայկական գիր գործածել:
Հայ գրերի գյուտը- Մեսրոպ մաշտոցը Գողթան Գավառից վերադառնում է Վաղարշապատ:
Գումարվում է եկեղեցական ժողով: Որոշվում է հայ ազգի համար նշանագրեր գտնել:
Վռամշապուհը նույնպես պետական անհրաժեշտություն համարելով այդ գործը, և խնդիրն շուտափույտ լուծում տալու համար առաջարկում է Մեսրոպ մաշտոցին և Սահակ Պարթևին:
Հայաստան են բերվում հայկական նշանագրեր, սակայն հայոց լեզվի կատարյալ հնչյունային համակարգի համար հնարավոր չի լինում դրանք գործածել:Վռամշապուհի կարգադրությամբ Մաշտոցը նշանագրեր ստեղծելու նպատակով մի խումբ աշակերտներով մեկնում է Ամիդ, Եղեսիա, և Սամոսադ քաղաքներ:
Նա աշակերտների մի խմբին նախատեսել էր Ասորական իսկ մյուսին հունական դպրության համար: Երկար մաքրումներից հետո նրան հաջողվում է Եղեսիայում ավարտին հասցնել իր գործը և 405 թ. ստեղծել հայոց այբուբենը:
Գրերի գյուտի պատմական նշանակությունը-Հայ մշակույթի պահպանման և հետագա զարգացման կարևոր նշանակություն ունեցավ հայերեն նշանագրերի գյուտը
Դպրոցը և թարգմանչական գոծը- Մեսրոպ Մաշտոցը և Սահակ Պարևը կրթական աշխատանք ծավալեցին՝ մայրենի լեզվով դպրոցներ հիմնելով նախ Մեծ Հայքի կենտրոնական նահանգում՝ Այրարատում: Վաղարշապատում հիմնվեց առաջին վարդապետարանը ՝ բարձրագույն դպրոցը, որտեղ պատրաստվում էին վարդապետներ՝ ուսուցիչներ:Մաշտոցը դպրոցները հիմնել էր Արցախում, Սյունիքում, և այլ վայրերում:
Այսպիսով մաշտոցը հոգեվոր իմաստով վերամիավորում է Հայաստանը:
2-3 ոսկեդարյան գրականությունը
Պատմագրություն- V դարում ստեղծվեց և մեծ վերելք ապրեցհայ պատմագրությունը:Հայ դասական պատմագրության հիմնասյունը Մովսես Խորենացու <<Հայոց Պատմությունն>> է:Այն ընդգրկում է հայ ժողովրդի պտմությունը հնագույն ժամանակներից մինչև 440 թ.:
Խորենացու երկը բաղկացած է երեք գրքից: Առաջին գրքում շարադրված է հայոց նախնի Հայկ նահապետից մինչև Ք. ա. VIդ. Հայոց մեծերի հերոսությունների պատմությունը: Երկրորդ գրքում մեր նախնիների միջին պատմության շարադրանքն ամփոփպած է Ք. ա. VI դ. Վերջին քառորդից մինչև IVդ. Առաջին քառորդին ընկնող պատմությունը: Երրորդ գիրքը կոչվում է մեր հայրենի պատմության ավարտը:
Պատմահայրը գրել է նաև <<Աշխարհացույց>>, որը VII դարում շաունակել է Անանիա Շիրակացին:
Փիլիսոփայություն-Դեռևս IVդ. Համաշխարհային ասպարեզում փիլիսոփայական մտքի ներկայացուցիչ էր ճարտասան:
V դարում Հայաստանում փիլիսոփայության ասպարեզում հանդես եկան Եզնիկ Կողբացին և Դավիթ Անհաղթը:Եզնկի Կողբացին իր Աղանդների Հերքումը երկրում քրիստոնեական հավատքը պաշտպանել է հակադիր ուսմունքներից :
Հայ մեծագույն փիլիսոփա Դավիթ Անհաղթն իր <<Իմաստասիրության Սահմանումներ>> երկորւմ մեծ տեղ է հատկացրել բնության ճանաչմանը: Նա կատարել է գիտությունների դասակարգում ՝ ըստ բնագիտության, թվաբանության և աստավածաբանության:
Բնական գիտություններ- Հայ մեծ գիտնական, մաթեմատիկոս, տիեզերագետ, աշխարհագետ Անանիա Շիրակացին կաևոր դեր է հատկացրել երկրի ուսումնասիրությանը, որը նոր մակարդակի բարձացրեց աստղագիոտությունը: Շիրակացին հիմնավորել է երկրի և տիեզերական գնդաձևության գաղափարը : Նա կգրել է կենդանակերպի Ծիր Կաթինի և Խեցգետնի համաստեղությունների մասին:Շիրակացու կազմած թվաբանույթունը աշխարհի հնագույն դասագիրքն է:
Իրավունք և եկեղեցական կանոնական գրականություն-IV դարից աշխարհիկ իրավունքի կողքին Հայաստանում զարգացավ եկեղեցական իրավունքը: Կարևոր էին Գրիգոր Լուսավորչի , Սահակ Պարթևի, և մյուս սուրբ հայերի հաստատած կանոններն, ու հայ եկեղեցու ժողովրդում ընթունված կանոնները:
Հայոց կաթողիկոս Հովան Գ Օձնեցին կազմել է համաշխարհային պատմության մեջ կանոնական իրավունքի վերաբերյալ առաջին ժողովածուն <<Կանոնագիր Հայոց>>-ը:
Ճարտարապետությունը և արվեստը
Ճարտարապետություն-Հնագույն ժամանակներից հայտնի հայ ազգային ճարտարապետությունը վաղ միջնադարում ռանձնանում է նոր որակներով:
Ստեղծվեցին եկեղեցաշինության գլուխգործոցներ, որոնք իրենց տեղն ունեն համաշխարհային շինարարական արվեստի գանճարանում:
Վաղ միջնադարում կառուցապատման աշխատանքներ կատարվեցին Դվինում, Կարինում, Մանազկերտում:Զարգացում Ապրեց ամրոցաշիոնթյունը:
Վաղմիջնադարյան եկեղեցիներից էին Ս. Էջմիածնի Մայր տաճարը , Ավանի, Մրենի, Ս. Հռիփսիմե. Ս. Գայանե եկեղեցիները, Զվարդնոցի տաճարը:
Քանդակագործություն- Ճարտարապետության հետ սերտորեն կապված է քանդակագործությունը:
Քանդակագործության մեջ նոր երևույթ էր խաչքար:Խաչքարի ստեղծման հիմքում կենանց ծառը խորհրդանշող կոթողներ կանգնեցնելու վաղեմի ավանդույթն էր:Քաչքարը արտահայտում է Քրիստոսի փրկագործությունը:
Արվեստի մյուս ճյուղերը-IV-VII դդ. Կառուցված եկեղեցիները զարդարում էին խճանկարներով և որմանկարներով Ս. Էջմիածին , Տեկոր, Զվարդնոց, Արուճ:
Ձեռագիր գրքերը մանրանկարներով զարդարելու արվեստը հայ մատենագրության մեջ զարդարել է աղ միջնադարից և հետագայում մեծ վերելք ապրել:
Հարցեր առաջադրանքներ
1.Պատմել Մեսրոպ Մաշտոցի , նրա աշակերտների գործունեության մասին /գտնել հայ գրողներից ովքեր ստեղծագործություններ ունեն նվիրված Մեսրոպ Մաշտոցին/
Հայաստան են բերվում հայկական նշանագրեր, սակայն հայոց լեզվի կատարյալ հնչյունային համակարգի համար հնարավոր չի լինում դրանք գործածել:Վռամշապուհի կարգադրությամբ Մաշտոցը նշանագրեր ստեղծելու նպատակով մի խումբ աշակերտներով մեկնում է Ամիդ, Եղեսիա, և Սամոսադ քաղաքներ:
Նա աշակերտների մի խմբին նախատեսել էր Ասորական իսկ մյուսին հունական դպրության համար: Երկար մաքրումներից հետո նրան հաջողվում է Եղեսիայում ավարտին հասցնել իր գործը և 405 թ. ստեղծել հայոց այբուբենը:
Մեսրոպ մաշտոցի մասին ստեղծագործություն գրած հայ գրողներ- Խաչիկ Դաշտենց,Հովհանես Շիրազ,Տիգրան Պողոսյան,Սողոմոն Տարոնցի և այլն:
2.Համեմատել դպրոցների դերը , կարևորությունը 5-րդ դարում և արդի շրջանում :
3.Համեմատել 5-9-րդ դարերում հայտ պատմիչների թողած ժառանգության բովանդակությունը:
4.Համեմատել Անանիա Շիրակացու և Հովհան Գ Օձնեցու կյանքը, գործերը:
5.Գտնել արդի ժամանակաշրջանում 5-9-րդ դարերի հայկական մշակոիյթը ներկայացնող անհատների անուներով ինչ վայրեր, փողոցներ, կենտրոններ…….կան/ Նկարներով ներկայացնել, պատմել, դրանց մասին/:
Մեսրոպ Մաշտոցի Պողոտա
Անանիա Շիրակացու անվան դպրոց
6.Պատմել «Խաչքար» երևույթի մասին:
Քիմիա
Si-Սիլիցիում
Սիլիցիում, գտնվում է տարրերի պարբերական համակարգի 4-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում, որի քիմիական նշանն է Si և ատոմային թիվը՝ 14։ Արտաքին էլեկտրոնային շերտում ունի 4 վալենտային էլեկտրոն՝ ns2np2 վիճակում։ Բնորոշ են -4, +2, +4 օքսիդացման աստիճաններ։
Բնական սիլիցիումը բաղկացած է 28Si (92,27 %), 29Si (4,68 %) և 30Si (3,05 %) կայուն իզոտոպներից։ Ստացվել են 27Si (T½ = 4,5 վրկ), 31Si (T½ = 262 ժ) և 32Si (T½ = 700 տարի) արհեստական ռադիոակտիվ իզոտոպները։ Սիլիցիումի միացությունները, որոնք չափազանց շատ են տարածված երկրի վրա, մարդն օգտագործել է դեռ քարի դարում (քարե գործիքներ)։
Սիլիցիումը հայտնաբերել են ֆրանսիացի քիմիկոսներ Ժ․ Գեյ-Լյուսակը և Լ․ Թենարը (1811), անջատել և նոր տարր լինելը հաստատել է Ի․ Բերցելիուսը (1825)։ Սիլիցիումը ամենատարածված տարրերից է՝ կազմում է երկրակեղևի զանգվածի 29,5 %-ը (տարածվածությամբ երկրորդն է, թթվածնից հետո)։ Մաքուր վիճակում առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1811 թվականին ֆրանսիացի գիտնական Ժոզեֆ Լուի Գեյ-Լյուսակի և Լուի Ժակ Թենարի կողմից։
Նատրիում, քիմիական տարր է, քիմիական բանաձևն է Na լատ.՝ Natrium։ 3-րդ պարբերության 1-ին խմբի տարր, կարգահամարը՝ 11, ատոմային զանգվածը՝ 22,98977։ s-տարր է, ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքն է 3s1։ K և L թաղանթները լրացված են։
Բնական նատրիումը բաղկացած է միայն 23Na կայուն իզոտոպից։ Ստացվել են 20-22, 24 և 25 ռադիոակտիվ իզոտոպները (22Na-ի T½ = 2,64 տարի)։
Նատրիումը (
) արծաթա-սպիտակավուն, ալկալիական մետաղ է։
Նատրիումի միացությունները՝ կերակրի աղը և սոդան, հայտնի են շատ հին ժամանակներից։ Եբրայերեն , լատ.՝ nitrum բառը հանդիպել է Աստվածաշնչում որպես նյութի անվանում, որը, ըստ Սողոմոնի եռացել է քացախում: Եգիպտոսում սոդան բնության մեջ հանդիպում է սոդայի լճերի ջրերում։ Բնական սոդան հին եգիպտացիները օգտագործել են զմռսելու, կտավների սպիտակեցման համար, խոհանոցում սննդի մեջ, ինչպես նաև ներկերի պատրաստման համար։
«Նատրիում» անվանումը ծագել է լատ.՝ natrium բառից, որը փոխ են առել Մերձավոր եգիպտական լեզվից (nṯr), որտեղ նա ունեցել է այլ նշանակություններ. «սոդա», «ուտիչ նատր»:
Լանթան (լատ.՝ Lanthanum), քիմիական տարր է, որի նշանն է La: Երրորդ խմբի երկրորդական ենթախմբի տարր է, գտնվում է 6-րդ պարբերությունում։ Ատոմային համարը 57 է, ատոմային զանգվածը՝ 138,9055 է։ Ատոմի արտաքին էլեկտրոնային թաղանթի կառուցվածքը՝ 5d6s2։
Ունի երկու կայուն իզոտոպ՝ 139La (99,911 %) և 138La (0,089 %)։ Լանթանը սպիտակ-արծաթափայլ մետաղ է։
Հայտնաբերել է շվեդ քիմիկոս Կ. Գ. Մոսանդերը (1839)։ Լանթանը մոտ 36 տարի հնարավոր չի եղել հայտնաբերել։ 1803 թվականին շվեդ քիմիկոս 24 ամյա Բերցիլիուսը ուսումնասիրում էր մի նյութ, որը այժմ հայտնի է ցերիտ անվամբ։ Նա այդ նյութում հայտնաբերել էր իտրիումային մաս, և ևս մեկ այլ տարր, որը շատ նման էր իտրիումային մասին։ Վերջինիս անվանեց ցերիում։
Երկրաչափություն
Թեմա՝ Երկու ուղիղների զուգահեռության հայտանիշները:
Հայտանիշ 1.
Եթե երկու խաչադիր անկյունները = են, ապա a-ն զուգահեռ է b-ին։
Հայտանիշ 2.
Եթե համապատասխան անկյունները = են, ապա a-ն զուգահեռ է b-ին։
Հայտանիշ 3.
Եթե միակողմանի անկյունների գումարը 180° է, ապա a-ն զուգահեռ է b-ին։
ֆիզիկա
1.Որ մեծությունն է կոչվում նյութի խտություն
Խտությունը այն ֆիզիկական մեծությունն է, որը հավասար է զանգվածի և ծավալի հարաբերությանը։
2.Ինչպես է որոշվում նյութի խտությունը
Պետք է զանքվածը բաժանել մարմնի ծավալով։ Բանաձևը՝ p=m:V
4.Ինչպես կարելի է հաշվել մարմնի ծավալը,եթե հայտնի են նրա զանգվածը և նրա խտությունը
Պետք է զանգվածը բաժանել խտությամբ։ Բանաձև՝ V=m:p
5.Ինչպես կարելի է հաշվել մարմնի զանգվածը,եթե հայտնի են նրա ծավալը և նյութի խտությունը:
Պետք է խտությունը բազմապատկել ծավալով։ Բանաձև՝ m=pV
Մայրենի
Թմկաբերդի առումը
(նախերգանք)
Հե՜յ, պարոննե՜ր, ականջ արեք
Թափառական աշուղին,
Սիրո՜ւն տիկնայք, ջահե՜լ տըղերք,
Լա՜վ ուշ դըրեք իմ խաղին:
Մենք ամենքըս հյուր ենք կյանքում
Մեր ծնընդյան փուչ օրից,
Հերթով գալիս, անց ենք կենամ
Էս անցավոր աշխարհից:
Անց են կենում սեր ու խընդում,
Գեղեցկություն, գանձ ու գահ,
Մահը մերն է, մենք մահինը,
Մարդու գործն է միշտ անմահ:
Գործն է անմահ, լա՜վ իմացեք,
Որ խոսվում է դարեդար,
Երնե՛կ նըրան, որ իր գործով
Կապրի անվերջ, անդադար:
Չարն էլ է միշտ ապրում անմ՜եռ,
Անե՛ծք նըրա չար գործքին,
Որդիդ լինի, թե հերն ու մեր,
Թե մուրազով սիրած կին:
Ես լավության խոսքն եմ ասում,
Որ ժըպտում է մեր սըրտին.
Ո՞վ չի սիրում, թեկուզ դուշման.
Լավ արարքը, լավ մարդին:
Է՛յ, լա՜վ կենաք, ակա՜նջ արեք,
Մի բան պատմեմ հիմի ձեզ,
Խոսքըս, տեսեք, ո՞ւր է գընում,
Քաջ որսկանի գյուլլի պես:
Դուշման – թշնամի
Գյուլլա – գնդակ